Thời gian gần đây có nhiều bạn hỏi mình về cách học tiếng Anh cùng con ở nhà. Để note lại quá trình của 2 mẹ con chắc chắn là 1 hành trình dài, mình xin phép trình bày trong những bài viết sau. Ở bài viết này, mình muốn gửi đến các mẹ 5 điều mà mình ước mình đã biết sớm hơn khi đồng hành cùng con học tiếng Anh. Không mắc các lỗi này, quá trình đồng hành của 2 mẹ con sẽ rất tuyệt và tiết kiệm thời gian, công sức hơn nhiều!

Không dạy tiếng Anh qua tiếng Việt

Mình thấy nhiều người hay nói chuyện như thế này với các bạn nhỏ:

• Con chó tiếng Anh là gì?

• Con mèo tiếng Anh nói như thế nào?….

Khi Thỏ được khoảng 3 tuổi, bạn ấy cũng hay được nhận những câu hỏi như thế. Và vẻ mặt bạn ấy kiểu rất chi là ngơ ngác, không hiểu gì >”<

Nếu người khác chỉ vào con chó và hỏi bạn ấy: What is this? hoặc What animals is this? thì bạn ấy sẽ trả lời là: Dog.

Nhưng “kiểm tra” tiếng Anh kiểu phiên từ tiếng Việt sang thì…? NO!

Bạn cứ thử tưởng tượng nếu bạn hỏi tiếng Anh – con nhìn hình ảnh – tự động bật từ tiếng Anh trong đầu. Còn nếu bạn hỏi từ tiếng Anh bằng tiếng Việt thì con sẽ ngay lập tức nghĩ trong đầu: A đây là con chó! Con chó trong tiếng Anh là dog, sau đó mới trả lời Dog.

Đừng thêm 1 bước tiếng Việt vào giữa quá trình học tiếng Anh của con. Hãy để con học thẳng Anh-Anh, thay vì Anh-Việt-Anh. Việc phải thêm 1 bước diễn dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt trong đầu sẽ làm giảm khả năng phản xạ của con, chưa kể những thứ trong tiếng Anh không phải lúc nào cũng tìm được từ tiếng Việt phù hợp.

Khi cùng con học tiếng Anh ở nhà, hãy phân tách rạch ròi.

Khi nói chuyện tiếng Anh với con, hãy chỉ sử dụng tiếng Anh (nên sử dụng trong 1 vài khung thời gian cố định)

Khi nói tiếng Việt với con, chỉ sử dụng tiếng Việt (ko chêm tiếng Anh vào)

Không sửa khi con đang nói

Một sai lầm phổ biến nữa mình thấy người dạy tiếng anh cho trẻ hay gặp phải là: Lập tức sửa những từ con chưa nói đúng trong khi con đang nói.

Bạn cứ thử hình dung khi bạn đang nói mà bên cạnh liên tục có 1 người ngắt bạn: “Vui tá” á? Không, “vui quá” mới đúng. “Tích tích” á? Không, phải nói là “Thích thích“. “Nhảy cót” á? Không, nói là “nhảy cóc” chứ?

Bạn tưởng tượng sau khoảng 5 lần bị “chặn họng” như thế, bạn có muốn nói tiếp không?

Trẻ con cũng vậy. Nếu con đang nói mà liên tục bị người khác ngắt giữa chừng để chỉnh phát âm, từ ngữ cho “chuẩn” thì dần dần trẻ sẽ sợ nói, mất tự tin khi nói, hoặc phải biết chắc là đúng thì mới nói. Trong trẻ hình thành nỗi sợ, sợ nói, sợ sai.

Đây là rào cản rất lớn khi học ngoại ngữ và cũng là nguyên nhân khiến đa phần người lớn hiện nay “sợ” nói tiếng Anh (sợ sai, sợ bị cười chê, sợ bị đánh giá…)

Tiếng Anh suy cho cùng chỉ là 1 ngôn ngữ, mà ngôn ngữ thì phải dùng để nói ra. Ngay đến những đứa trẻ bản ngữ, khi tập nói nó cũng nói sai, nói ngọng cơ mà?

Vậy nên con đang học 1 ngôn ngữ mới thì chuyện nói sai là rất bình thường. Đừng ngay lập tức ngắt con giữa chừng để chỉnh phát âm.

Cách tốt nhất mình thấy để giải quyết vấn đề này là chờ con nói hết câu rồi nhắc lại từ con nói chưa đúng. Có thể nhắc lại nguyên từ đó hoặc hỏi con: “Do you mean…?”

Sau 1 vài lần như thế, con sẽ nhận ra sự khác biệt (đặc biệt ở những âm gió) và tự điều chỉnh lại từ đó cho đúng. Quan trọng nhất là con vẫn giữ được sự tự tin dám nói, dám thể hiện ra bên ngoài. Chúng sẽ học cách nói đúng từ rất nhiều lần nói sai.

Học qua chơi

Trẻ từ 0-6 tuổi học thông qua chơi, vận động và trải nghiệm đa giác quan. Bởi vậy, đừng bó buộc việc học của con chỉ trong phạm vi bàn ghế hay 1 chỗ ngồi cố định. Hãy tận dụng những lúc cùng con làm các hoạt động trong sinh hoạt gia đình để cùng con học tiếng Anh. Bạn có thể dạy con đếm từ 1-10 bằng việc đếm những chiếc bát được xếp ra, đếm những chiếc cốc, hay gọi tên các loại hoa quả con thích ăn…

Hãy lựa những lúc con vui vẻ và những thứ con hứng thú nhất để bắt đầu khơi lên tình yêu ngôn ngữ trong con. Trẻ sẽ dễ dàng bắt đầu với những thứ con yêu thích và muốn lặp lại nhiều lần.

I don’t know

Hãy sẵn sàng và thành thực nói: I don’t know khi bạn không biết 1 từ tiếng Anh nào hoặc tên gọi của một thứ gì đó trong tiếng Anh.

Nhiều người nghĩ mình muốn đồng hành tiếng Anh với con thì phải giỏi tiếng Anh lắm hoặc phải biết hết những từ tiếng Anh trước khi dạy con.

Không. Mình chỉ biết 1 số từ cơ bản, nhưng với những từ không biết, mình sẵn sàng học và sẵn sàng nói với con: I don’t know but we can look it up!

Con không cần cha mẹ là 1 “ông biết tuốt“. Chỉ cần cha mẹ có tinh thần học hỏi và sẵn sàng cùng con khám phá.

Sự thật là nhiều khi trẻ sẽ thấy thoải mái hơn khi biết cha mẹ cũng không “hoàn hảo“, không “biết tuốt“. Con thấy mình được phép sai, được phép chưa biết, chỉ cần mình muốn biết là sẽ có cách!

Take it easy

Học tiếng Anh cùng con là 1 hành trình dài, cần sự kiên trì của cả 2 mẹ con. Sẽ có những lúc khó khăn, chán nản, có những lúc mẹ mệt, những lúc con không hứng thú! Sẽ có những thứ phù hợp với bé khác nhưng không phù hợp với con nhà mình. Do đó, rất cần sự kiên trì, nhẫn nại, yêu thương, thử và sai của cả 2 mẹ con.

Kết quả sẽ không đến trong ngày 1 ngày 2, nhưng hãy tin là chỉ cần kiên trì, hạt giống tình yêu tiếng Anh bạn gieo nơi con sẽ nở. Bất kỳ đứa trẻ nào có thể nói giỏi tiếng Anh mà bạn thấy, hãy nhớ là kết quả đó không đến sau 1 đêm, nó là sự nỗ lực cố gắng trong rất nhiều ngày tháng năm cộng gộp lại.

Nắm vững 5 điều này trong tay, mình tin là bố mẹ có thể hoàn toàn tự tin cùng con học tiếng Anh ở nhà.

Tiếng Anh suy cho cùng chỉ là 1 ngôn ngữ, con cần được thấy nó “sống“, nó “sử dụng” như 1 công cụ giao tiếp thông thường. Để đặt con vào môi trường này, mình tin không ai có lợi thế hơn bố mẹ. Hãy tận dụng cơ hội làm cha mẹ để gieo và nuôi dưỡng hạt giống tiếng Anh nơi con.

Rồi bạn sẽ thấy, đây là 1 hành trình đặc biệt in dấu sự trưởng thành của con và cả của chính mình!

Enjoy it!

Be yourself, always!

Hằng SN

---

Nếu bạn thấy những bài viết của mình có giá trị, hãy để lại email để được nhận thông báo về bài viết mới nhất của mình nhé. Mình sẽ đều đặn post bài mới bài thứ Tư hàng tuần. Cảm ơn bạn đã đọc và cùng mình chia sẻ!