Breaking bad – Series phim để lại nhiều bài học

Nhìn lại năm 2020, trong số những bộ phim mình đã xem thì có 1 bộ phim mình vô cùng ấn tượng và ám ảnh, không chỉ nội dung hay, diễn xuất tuyệt vời mà còn bởi những dư âm, suy nghĩ còn đọng lại sau khi kết thúc. Đó chính là series phim huyền thoại “Breaking bad”.

“Breaking bad” kể về hành trình thay đổi, “biến chất” của Walter White từ một ông thầy giáo hóa học THPT hiền lành, ít nói đến khi trở thành Heisenberg – 1 trùm tội phạm chế ma túy. Bộ phim bắt đầu với những cảnh sinh hoạt bình thường có thể nhìn thấy ở bất kỳ đâu: 1 ông giáo dạy lớp Hóa học tẻ nhạt, đi làm thêm ở trung tâm rửa xe sau giờ dạy để chật vật thanh toán đống hóa đơn hàng tháng cho gia đình nhỏ với 1 người vợ cùng 1 cậu con trai lớn bị tật nguyền. Bước ngoặt xuất hiện khi Mr.White chuẩn bị bước sang tuổi 50, vợ báo tin mang thai và đỉnh điểm là ông phát hiện mình bị ung thư phổi. Biến cố xảy ra khiến ông bị shock, bản thân không đủ thanh toán tiền viện phí khổng lồ trong khi gánh nặng gia đình ngày càng tăng lên. Tới đây Walter White đã quyết định dùng quãng thời gian ngắn ngủi còn lại của cuộc đời mình để tìm cách kiếm tiền nhanh chóng, bước chân vào con đường điều chế ma túy đá cùng cậu học trò Jesse Pinkman.

Sẽ chẳng có gì đáng nói nếu nội dung phim chỉ đi sâu vào những tội phạm nghiệp dư, những người lương thiện “nhúng chàm”. Nhưng series phim lại là sự giằng co đấu tranh giữa 2 bên thiện – ác, giữa 2 mảng sáng – tối đi sâu vào những chi tiết rất đời thường trong cuộc sống Walter White. Đó liệu có phải là đúng không khi ông quyết định điều chế ma túy đá để kiếm thật nhiều tiền để lại cho gia đình? Có phải là sai không khi Mr.White – một người tưởng chừng không thể cầm con dao lại có thể đối đầu và giết chết những tên xã hội đen đáng gờm? Phim là sự giằng xé liên tục khi Water White phải sống đời sống 2 mặt: 1 nửa thời gian là 1 tên tội phạm điều chế ma túy và 1 nửa thời gian còn lại bên gia đình, là người chồng hiền lành, đang bị ung thư và phải nói dối liên tục để lấp liếm những vấn đề nhỏ nhặt, để ý từng sai lầm, kẽ hở trong lời nói hành động của mình.

Hành trình biến chất của Mr.White ám ảnh người xem từ hình ảnh chiếc quần đùi bay phất phơ trên chiếc xe bus chế đá đầu tiên đến khi ông đối diện với tên trùm ma túy phía Nam và nói “Say my name!” một cách dõng dạc và đích thực như 1 tên tội phạm giỏi giang khét tiếng.

Trong quá khứ, Water White từng là 1 người rất giỏi nhưng ông đã không đủ kiên nhẫn để theo đuổi ước mơ của mình, bán lại phần đóng góp của mình cho 2 người bạn từng chung sức khi mở công ty Gray Matter, để rồi suốt cuộc đời sau này của mình, ông phải hối tiếc khi nhìn công ty phát đạt với mức doanh thu khổng lồ.

Xuyên suốt bộ phim, ban đầu có lẽ mình hơi thiên vị nhân vật khi liên tục “hợp lý hóa” những lý do khiến ông phạm tội: Vì mục đích tốt đẹp, vì muốn chăm lo cho gia đình, vì muốn bảo vệ hình ảnh người cha hiền hành, người chồng tốt tính, người anh rể mẫu mực… Nhưng càng về sau, đặc biệt khi về cuối phim, khi chính Water White phải thú nhận: Tất cả những gì ông làm không phải vì gia đình, mà vì chính bản thân ông.

Quả thực vậy, nhìn nhận và xâu chuỗi lại, khi biết thời gian sống của mình không còn nhiều, có thể khởi phát ban đầu của White chỉ là kiếm đủ mấy trăm ngàn đô lo cho vợ và 2 con sau này. Nhưng khi đi vào con đường này, ông lại quyết tâm trở thành người xuất sắc nhất, mong muốn mạnh mẽ điều chế loại ma túy đá tinh khiết nhất và không chấp nhận loại thứ phẩm dù chỉ 1 chút không tinh khiết. Với sản phẩm của mình, ông thu về vài chục nghìn, vài trăm nghìn đô, vài triệu đô rồi vài chục triệu đô, nhưng ham muốn vẫn chưa dừng lại. Kết hợp với những chi tiết nhỏ như Mr.White liên tục check cổ phiếu của công ty Gray Matter, ước mơ thời trẻ của ông giờ đã thành công ty tỷ đô trong tay 2 người bạn của mình; có thể thấy, thật sự những gì ông làm không phải vì tiền, vì gia đình, hay vì bất cứ 1 lý do cao đẹp nào khác. Water White làm điều đó vì chính ông, vì những đam mê, khát vọng trở nên phi thường mà mấy chục năm nay vẫn bị trói buộc vào cuộc đời tẻ nhạt bình thường với câu chuyện cơm áo gạo tiền. Đến khi biết mình sắp chết, ông quyết định dồn tất cả đế sống với đam mê, trở thành đỉnh cao trong lĩnh vực, sự nghiệp của mình.

Vẫn là hóa học, vẫn là những công thức ấy, chỉ tiếc có điều là ông chọn sai đường, có lẽ vì thời gian còn lại quá ngắn, không đủ để ông xây dựng đỉnh cao sự nghiệp theo con đường chính đáng. Dù là lý do nào thì Water White cũng thật đáng thương, quá trình biến đổi từ ông giáo hiền lành phải vượt qua muôn vàn tình huống sinh tử và 22 mạng người để trở thành đỉnh cao huyền thoại trong lĩnh vực mà ông muốn chinh phục, đúng là một quá trình bán linh hồn cho quỷ dữ.

Đến đây, mình lại nhớ đến hình ảnh Jessi Pinkman, cộng sự của Water White cầm 2 triệu đô đi quăng vào từng nhà bên đường với ánh mắt đau khổ thẫn thờ, như là cách để anh trả tiền và đòi lại chút lương tri ít ỏi của mình. Hình ảnh đó cứ ám ảnh mình và khiến mình nhớ đến cuốn “Linh hồn của tiền” của Lynnie Twist. Thật sự là tiền cũng mang linh hồn, mang năng lượng của người làm ra và sử dụng nó. Bộ phim tưởng chỉ là xoay quanh chuyện kiếm tiền nhưng đến cuối, tất cả số tiền đó cũng chỉ trở về hư vô. Người lương thiện thì không thèm chấp nhận, kẻ ác thì không còn sống để mà nhận. Gia đình khốn khó, tan tác, bản thân rệu rã, trốn chạy… Cuộc bán đổi linh hồn cho quỷ dữ thật sự phải trả cái giá quá đắt!

Kết thúc bộ phim, điều mình thấm thía hơn sau cả là sau tất cả, khi đối diện với vấn đề sinh tử, khi buộc phải nhìn ra điều gì là quan trọng nhất của mình, bạn sẽ thấy nó là những đam mê, sứ mệnh, là những khát vọng thôi thúc của chính bản thân mình, là tiếng nói bên trong mạnh mẽ nhất. Có thể tiếng nói bên trong của Mr.White là trở thành nhà hóa học xuất sắc, có sự nghiệp và đế chế cho riêng mình. Nhưng tiếc là ông đã không lắng nghe nó sớm hơn, để đến khi thời gian cạn kiệt, mới tìm cách đánh đổi tất cả để đổi lấy điều ông hằng khao khát!

Viết đến đây mình lại nghĩ đến cuốn sách “Đúng việc” của tác giả Giản Tư Trung: “Những công việc quan trọng nhất mà ai cũng làm trong đời, chính là: làm người, làm dân và làm việc”. Người tự do thật sự là người làm “đúng việc” trong cả 3 công việc này. Với Water White, khi ông chưa phát hiện mình bị bệnh, có lẽ ông chỉ làm đúng được 2 việc: Làm người và làm dân. Đến khi trở thành Heisenberg, ông chỉ làm đúng được 1 việc: Làm việc. Chính vì 3 công việc quan trọng nhất trong cuộc đời 1 người không thể hòa hợp ở Mr.White – Heisenberg nên mới dẫn đến hành trình “biến chất” để lại nhiều đau đớn đến vậy!Ngẫm lại với mỗi người chúng ta, liệu chúng ta đã làm “đúng việc”? Liệu mỗi chúng ta đã lắng nghe tiếng nói bên trong mình? Điều gì là đam mê, khao khát của bạn, điều gì thật sự thôi thúc bạn ở bên trong mà đôi khi những vòng lặp tẻ nhạt, những vụn vặt cuộc sống, những định kiến xã hội đã che lấp khả năng nhìn nhận chính bản thân mình của bạn?

Sau cùng, điều gì là quan trọng nhất với bạn? Bạn đến Trái Đất để làm gì?

Đó thật sự là những câu hỏi rất đáng để chúng ta tìm thời gian trả lời cho chính mình.

Đến đây mình lại nhớ đến vài câu nói mới được đọc từ tác giả Ba Gàn:“Dù đứng đầu. Nhưng sai hướng là vô tác dụng.Là chính mình trước khi làm việc khác. Nếu không dù có làm gì cũng là robot của đám đông.”