Cách đây 6 năm, khi lần đầu làm mẹ, đây là câu hỏi mình luôn kiếm tìm câu trả lời!
Cách nuôi dạy con tốt nhất là gì? Làm sao để mình có thể chuẩn bị cho con những thứ tốt nhất trong khả năng của mình?
Rồi mình bắt đầu tìm kiếm, học hỏi từ sách, từ các diễn đàn, blog, từ các nhóm facebook, từ những người mẹ khác…
Mình bắt đầu hứng thú khám phá rất nhiều phương pháp giáo dục: Montessori, Shichida, Glenn Doman, Reggio, Steiner…
Phương pháp nào cũng có điểm mạnh và điểm yếu, có điểm phù hợp và chưa phù hợp với mình và con!
Trải qua 6 năm đồng hành cùng con (và giờ là 2 bé), lặn ngụp trong đủ các hội nhóm, các diễn đàn, các phương pháp, mình nhận ra công thức nuôi dạy con tốt nhất thật ra rất đơn giản!
Nó chỉ gói gọn trong 2 từ!
LÀM GƯƠNG!
Dù bạn đang theo phương pháp nào, dù bạn nuôi dạy con theo kiểu của người Nhật hay kiểu của Mỹ, mình biết chắc, tất cả sẽ quay về 1 phương pháp, 1 cách nuôi dạy con duy nhất: PHƯƠNG PHÁP CỦA MẸ!
Dù bạn theo cách nào, thì vẫn sẽ có những điểm phù hợp và chưa phù hợp với bạn và con.
Đâu đó bạn sẽ “mix” những thứ bạn thấy hay ho ở phương pháp này, cách nuôi dạy con kia, đâu đó bạn sẽ lấy tinh thần của phương pháp này, lấy 1 vài ý tưởng của cách thức kia…
Nhưng tựu chung lại, chắc chắn bạn sẽ nuôi dạy con theo cách CỦA MÌNH, cách phù hợp nhất với mình và con!
Sẽ có những thời điểm phương pháp này là phù hợp, sẽ có những thời điểm bạn phải sử dụng phương pháp khác! Nếu bạn cứ cứng nhắc chỉ áp dụng 1 phương pháp duy nhất, rất có thể bạn sẽ bị “bẻ gãy” bởi những gì diễn ra thật sự không giống những gì bạn đang tưởng tượng.
Đối tượng bạn hướng đến không phải là 1 phần mềm máy tính hay một cái gì đó cứng nhắc. Nó là con, 1 đứa trẻ sinh động với những biểu hiện và phản ứng linh hoạt, với cá tính và sở thích độc đáo!
Sẽ chẳng có ai thiết kế 1 phương pháp đúng duy nhất với con bạn, ngoài chính bạn!
Đó là lý do dẫn đến điều mình đã nói đầu tiên: Cách nuôi dạy con tốt nhất là…
LÀM GƯƠNG
Nếu để ý, bạn sẽ thấy rất rõ điều này:
Trẻ dưới 6 tuổi học chủ yếu thông qua BẮT CHƯỚC!
Con sẽ có thể không nghe những gì bạn nói, nhưng chúng sẽ làm theo những gì bạn LÀM!
Bạn không thể chỉ bảo con “Đọc sách đi!” trong khi bạn không bao giờ đọc sách mà chỉ chăm chú nhìn vào màn hình điện thoại!
Bạn không thể bắt ép con dọn đồ chơi trong khi bạn luôn để phòng mình bừa bộn!
Bạn không thể bảo con ngưng gào thét lúc con tức giận trong khi chính bạn đang quát con vì cơn giận của mình!
You know what I mean!
Bạn không thể CHO con, thứ mà bạn KHÔNG CÓ!
Bạn cũng không thể ĐÒI HỎI con, thứ mà bạn KHÔNG bao giờ LÀM!
Vì vậy, muốn con trở thành người như thế nào, trước tiên, bạn hãy trở thành người như thế trước!
Đó là cách nuôi dạy con hiệu quả nhất mà mình từng biết!
TẬP TRUNG VÀO MÌNH
Trước đây, mình từng đọc bài của 1 người nổi tiếng, cô ấy nói, cha cô là 1 người rất bận rộn và hầu như không hề dành thời gian cho cô. Nhưng cô bảo, dù cha không dạy mình nhiều, nhưng có 1 điều ông đã dạy cho cô, đó là luôn tận tụy hết mình với công việc mình đam mê!
Mình thấy điều này rất đúng!
Khi bạn thôi không còn tập trung vào con, mà tập trung vào mình, vào việc phát triển chính mình, bạn sẽ thấy, những vấn đề sẽ tự động được tháo gỡ.
Một ví dụ đơn giản là trong việc đọc sách!
Nhiều người nhắn tin hỏi mình: “Chị ơi, con em không thích đọc sách” hay “Mình muốn con đọc sách nhưng con không thể ngồi đọc được 1 cuốn sách…” hay “Làm thế nào để con thích đọc?“…
Câu trả lời của mình bao giờ cũng là: Em có đọc sách không? Nếu có thì em có để cho con nhìn thấy mình đọc sách bao giờ không?
Chỉ qua 1 vài câu hỏi đơn giản như vậy, vấn đề sẽ được giải quyết!
Với trẻ từ 0-6 tuổi, cha mẹ là cả thế giới với con, và nhu cầu của con luôn là học hỏi, bắt chước cha mẹ, những người gần gũi với mình.
Không quan trọng bạn muốn tạo cho con thói quen gì, chỉ cần con nhìn thấy bạn vui vẻ, hào hứng, say mê với điều đó, trong con sẽ phát sinh sự tò mò, muốn bắt chước, muốn “cùng” cha mẹ làm điều đó.
Đó cũng là cách mình áp dụng, và mình thấy nó thật sự hiệu quả!
Đôi khi mình không muốn gì cả, chỉ là mình làm việc của mình, và con tự động ngồi làm theo.
Mình ngồi đọc sách, con tự lấy sách ra ngồi cạnh mẹ.
Mình ngồi học bài online, con lấy vở ra viết/vẽ cạnh mẹ.
Mình ngồi học tiếng anh, tập nói tiếng anh, con cũng nói những câu đơn giản để tương tác với mẹ.
Đương nhiên, không phải là mình làm lần đầu tiên, con đã tự làm theo.
Nhưng mỗi lần con nhìn thấy cha mẹ làm, là 1 lần “hạt giống” của hành động đó được gieo trong tâm trí con!
Bạn chỉ cần làm, chỉ cần để con nhìn thấy bạn đang làm, không sớm thì muộn, bạn sẽ nhìn thấy điều đó ở con!
Đương nhiên, điều này cũng có 2 mặt!
Con sẽ copy cả những điều tốt và những điều chưa tốt ở mình!
Vì vậy, nói mình “dạy con”, nhưng thực tế, con chính là sự “nhắc nhở”, là “tấm gương” phản chiếu để mình có thể ý thức hơn được những gì mình đang làm hay đang nói!
NHƯỢC ĐIỂM
Nếu muốn cho con tiền, bạn phải có tiền trước!
Nếu muốn con có tình yêu thương, lòng vị tha, trắc ẩn, sự thấu cảm, bạn phải có những điều đó trước!
Nuôi dạy con theo cách làm gương – phương pháp này đơn giản – chỉ tập trung vào chính cha mẹ. Và con cái, theo 1 cách nào đấy, sẽ trở thành “bản sao” của chúng ta!
Nhưng phương pháp này cũng có nhược điểm.
Đó chính là việc nuôi dạy con không được quy về việc phải “huấn luyện”, rèn luyện con như thế nào, mà nó quy về việc cha mẹ tự “rèn luyện” mình như thế nào!
Hay nói đúng ra, nó không liên quan đến việc chạy theo và điều chỉnh con, mà nó liên quan đến việc cha mẹ tự điều chỉnh mình.
Nó không tập trung vào CON. Nó tập trung vào CHA MẸ!
Đây là 1 rào cản vô cùng lớn với nhiều người!
Thay đổi con, thay đổi người khác ư! Tôi sẽ làm trăm nghìn cách!
Nhưng thay đổi chính mình ư? No! I’m fine!
Thay đổi người khác bao giờ cũng dễ hơn thay đổi chính mình!
Trừ khi bạn tự sửa vấn đề ở chính mình, nếu không, bạn sẽ thấy vấn đề đó xuất hiện ở khắp mọi nơi!
Hãy mở rộng lòng, coi con như một tấm gương phản chiếu hành vi, lời nói, suy nghĩ, vấn đề của chính mình.
Bạn sẽ thấy, mình sẽ học hỏi được rất nhiều, trên hành trình cùng con lớn lên mỗi ngày!
LÀM GƯƠNG TRONG BAO LÂU?
Làm gương có thể là cách nuôi dạy con hiệu quả nhất!
Nhưng suy cho cùng, bạn cũng chỉ có thể làm gương và ảnh hưởng đến con trong 1 thời gian nhất định!
Khi con còn nhỏ, dưới 6 tuổi, sự ảnh hưởng và làm gương của bạn sẽ có tác động lớn nhất, quan trọng nhất trong việc đặt nền tảng cho con!
Nhưng đến khi con lớn lên, bạn bè, trường học, môi trường xã hội sẽ là những nhân tố ảnh hưởng đến con nhiều hơn cha mẹ!
Bởi vậy, việc học tập và phát triển mỗi ngày của bạn càng quan trọng!
Bạn không thể chỉ tìm ra 1 cách nuôi dạy con tốt nhất và áp dụng thành công liên tục từ lúc con bé xíu đến lúc con trưởng thành! Sẽ không có 1 cách nào như vậy.
Con sẽ lớn lên và thay đổi! Bạn cũng phải liên tục “update” mindset của mình để trưởng thành cùng con!
Và khi tập trung vào chính mình thay vì con, bạn sẽ thấy, con là tấm gương, là người bạn, là người thầy, là món quà quý giá nhất mà bạn được trao tặng!
Làm cha mẹ tỉnh thức, không gì khác hơn là việc ý thức trong từng hành động, từng khoảnh khắc của cuộc sống!
Và nếu bạn “nhỡ quên”, thì may mắn, luôn có con – 1 “tấm gương” luôn bên cạnh để nhắc nhở bạn!
Biết ơn vì con đã xuất hiện trong cuộc đời của mỗi chúng ta!
Be yourself, always!
Hằng SN
Nếu bạn yêu thích những bài viết của mình, hãy đăng ký email để được nhận thông báo về những bài viết mới nhất của mình nhé. Mình sẽ post bài đều đặn vào thứ Tư hàng tuần. Cảm ơn các bạn và hẹn gặp lại các bạn vào thứ Tư tuần sau!