Nếu ai hỏi mình: Đâu là cuốn sách mình yêu thích nhất trong năm qua? thì đây chắc sẽ là câu trả lời.
Một cuốn sách đến với mình từ giữa năm 2019, bắt đầu từ audio book, nghe mãi thành nghiền, rồi đọc cả sách giấy. Nghe đi nghe lại rồi mà vẫn phải nghe, vì không biết bao giờ mới ngấm được hết???!
“Ai mua xe rác” (Who ordered this truckload of dung) của thiền sư Ajahn Brahm là tập hợp 54 câu chuyện ngắn nhưng có giá trị sâu sắc về con người và cuộc đời. Sách mang tinh thần của Phật giáo nhưng không hề giáo điều áp đặt mà mỗi triết lý đều được thể hiện rất bình dị, giản đơn qua những câu chuyện ngắn hài hước nhưng sẽ khiến chúng ta phải tự suy ngẫm rất nhiều.
Mình xin được trích từ sách một trong rất nhiều câu chuyện mà mình yêu thích (chắc là thích cả cuốn ^^), mong có thể mang lại một góc nhìn và suy ngẫm cho mọi người, nhất là vào dịp cuối năm!
———-
RỒI TÔI SẼ HẠNH PHÚC
Lúc tôi khoảng 14 tuổi, đang học trung học tại London, cha mẹ và thầy giáo khuyên tôi đừng đi chơi đá banh buổi tối và cuối tuần mà nên ở nhà học bài, lo thi bằng trung học đệ nhất cấp. Họ nói là khi thi đậu thì tôi sẽ cảm thấy sung sướng, hạnh phúc. Tôi nghe lời, lo học và thi đậu, nhưng tôi chẳng thấy hạnh phúc gì cả. Vì sau đó phải học tiếp 2 năm ôn thi tú tài.
Cha mẹ và các thầy giáo khuyên tôi đừng đi chơi với bạn bè buổi tối hoặc chạy theo con gái cuối tuần mà nên ở nhà lo học bài. Họ nói bằng tú tài rất quan trọng. Nếu thi đậu thì tôi sẽ sung sướng, hạnh phúc.
Một lần nữa, tôi lại vâng lời cha mẹ và các thầy giáo nên tôi thi đậu tú tài. Nhưng lại một lần nữa, tôi chẳng thấy sung sướng gì hết, vì sau đó tôi phải tiếp tục vào đại học, học ít nhất 3 năm để lấy bằng cử nhân.
Má tôi và các giáo sư, lúc này ba tôi đã mất, khuyên tôi không nên lân la ở các quán café và phòng trà mà nên tập trung học . Họ nói bằng cử nhân là một bằng cấp giá trị của đại học, nếu có được thì tôi sẽ hạnh phúc lắm.
Nhưng lần này, tôi bắt đầu nghi ngờ, bởi vì tôi có vài người bạn lớn tuổi hơn, đã học xong và có bằng cấp, nhưng hiện nay họ đang vất vả với những việc làm đầu tiên.
Có người phải làm thêm giờ để có thêm tiền mua xe. Những người bạn này nói với tôi: “Khi nào tôi có đủ tiền mua một chiếc xe hơi thì tôi sẽ sung sướng”. Đến khi họ có đủ tiền mua được chiếc xe hơi rồi, tôi thấy họ cũng chẳng sung sướng gì hơn.
Bây giờ họ phải làm việc cực hơn để sửa soạn mua một cái gì đó, hoặc họ đang tìm kiếm một người bạn đời. Họ nói: “Khi nào tôi lập gia đình đàng hoàng thì tôi sẽ hạnh phúc”.
Sau khi lập gia đình thì họ cũng chẳng hạnh phúc gì hơn. Tệ hơn nữa, họ phải làm thêm 2,3 công việc, lo để dành tiền mua nhà.
Họ nói: “Khi nào mua được 1 căn nhà thì tôi hạnh phúc lắm”. Nhưng mua được nhà rồi, hàng tháng vẫn phải trả nợ ngân hàng, như thế thì đâu có hạnh phúc gì. Ngoài ra, họ bắt đầu sinh con đẻ cái. Nửa đêm con khóc phải dậy thay tã hay cho nó bú. Khi con bệnh hoạn thì bao nhiêu tiền để dành phải trút ra để lo thuốc men cho nó.
Và rồi 20 năm trôi qua trước khi họ có thể làm những gì họ mong ước. Họ nói: “Khi nào con cái tôi học xong, có nghề nghiệp và tự lập được, tôi sẽ hạnh phúc”.
Đến khi tụi nó rời khỏi nhà ra riêng, thì lúc đó, đa số cha mẹ sắp sửa tuổi về hưu. Do đó, họ ráng làm tiếp vài năm để lãnh tiền hưu trí nhiều hơn. Họ nói: “Khi nào tôi về hưu thì lúc đó mới thật là sung sướng, hạnh phúc”.
Nhưng trước khi về hưu và ngay cả sau khi về hưu, họ bắt đầu biết đạo và đi nhà thờ. Bạn có để ý đa số những người đi nhà thờ là những người lớn tuổi không? Tôi hỏi tại sao bây giờ họ lại thích đi nhà thờ. Họ trả lời: “Tại vì sau khi chết, tôi sẽ được hạnh phúc”.
Những ai nghĩ rằng: Khi nào tôi có được cái này, cái kia thì tôi sẽ hạnh phúc. Họ không biết rằng, hạnh phúc đó chỉ là một giấc mơ trong tương lai. Giống như người đuổi theo cái bóng của mình, họ sẽ không bao giờ nếm được hạnh phúc trong cuộc đời.
Câu chuyện trên cũng tương tự như câu chuyện của đại đế Alexander xứ Hy Lạp. Vị hoàng đế bách chiến bách thắng, chinh phục các nước láng giềng, mở rộng bờ cõi từ Hy Lạp đến Ấn Độ. Khi lên ngôi Hoàng đế, ông tâm sự với thầy là hiền triết Aristlo:
– Con sẽ chiến thắng Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ!
Aristo hỏi: Rồi sao nữa?
Alexander trả lời: Rồi con sẽ đem quân đi đánh Ba Tư và chinh phục các nước Trung Đông!
– Rồi sao nữa?
– Con sẽ tấn công A Phú Hãn và Ấn Độ
– Rồi sao nữa?
Alexander suy nghĩ một hồi:
– Sau đó thì con có thể ngủ một cách bình an!
Aristo mỉm cười:
– Con hỡi, tại sao con không ngủ bình an ngay đêm nay có hơn không?
Con người hay kiếm đủ cớ, đủ chuyện để tìm kiếm hạnh phúc, trong khi đó, hạnh phúc chính là sự “thiểu dục tri túc”. Biết hài lòng với những gì mình đang có và không thèm khát muốn có thêm những thứ khác.
“Như người độc thân thì khao khát có gia đình, trong khi người có gia đình thì lại khao khát đời sống độc thân. Bởi vậy, khi lập gia đình, chúng ta chỉ thay đổi cái khổ của người độc thân qua cái khổ của người có gia đình. Và nếu chúng ta ly dị thì chúng ta sẽ thay đổi cái khổ của người có gia đình trở lại cái khổ của người độc thân. Không bao giờ chúng ta hài lòng, lúc nào cũng than thở: “Tội cho tôi, hên cho họ”.
Khi nghèo thì chúng ta thèm địa vị của những người giàu. Nhưng có nhiều người giàu lại thèm tình bạn chân thật và đời sống vô tư của những người nghèo.
Khi trở thành giàu thì người ta đi từ cái khổ của kẻ nghèo qua cái khổ của người giàu. Khi về hưu, lãnh ít tiền thì người ta lại đi từ cái khổ của người giàu trở lại cái khổ của kẻ nghèo.
Và cứ như thế, người ta đi từ cái khổ này qua cái khổ khác và tiếp tục than: “Tội cho tôi, hên cho họ”.
Nếu bạn nghĩ rằng mình sẽ hạnh phúc sau khi trở thành một cái gì khác thì đó là 1 ảo tưởng. Bởi vì, khi trở thành một cái gì khác, thì bạn chỉ thay đổi hình thức khổ này qua một hình thức khổ khác.
Nhưng nếu bạn hài lòng với hoàn cảnh của mình, dù là sư lớn hay sư nhỏ, độc thân hay có gia đình, giàu hay nghèo, thì bạn thoát khổ. Và khi đó, bạn có thể nói: “Hên cho tôi, tội cho họ”. (Trích “Tội cho tôi, hên cho họ”)
——
Link audio book cho bạn nào muốn nghe trước ở đây
Chúc các bạn có những trải nghiệm với cuốn sách quý giá này!
HangSN